Onderzoek HyWay 27: Van gasnetwerk naar duurzame waterstofketen

In Nederland worden veel gasleidingen vervangen of verwijderd, terwijl het gasnetwerk relatief eenvoudig aan te passen is voor de distributie van waterstof. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat gaat daarom samen met Gasunie en TenneT onderzoeken hoe en onder welke voorwaarden een deel van het bestaande gasnetwerk kan worden ingezet voor waterstoftransport.

Duurzaam energiesysteem

Vanwege het terugdringen van de rol van aardgas in Nederland de komende jaren, wordt er gekeken of het bestaande gasnetwerk op een andere manier ingezet kan worden. Waterstof kan een alternatief zijn voor aardgas of groen gas in wijken waar elektrische warmtepompen of een warmtenet geen oplossing zijn. Duurzaam geproduceerde waterstof is CO2-neutraal en daarom een belangrijke stap bij de transitie naar een duurzaam energiesysteem.

Daarnaast draagt de opschaling van waterstoftransport niet alleen bij aan het behalen van de klimaatdoelstellingen, maar levert het ook economische kansen op de lange termijn. De waterstofmarkt is bij uitstek internationaal. Dankzij de gunstige ligging van Nederland, de internationale havens, de beschikbare gasnetwerken en de opslagcapaciteit in de vorm van zoutcavernes ook in de toekomst een hubfunctie vervullen voor energie.

Eerder onderzoek Kiwa

Uit eerder onderzoek van Kiwa, in opdracht van sectororganisatie Netbeheer Nederland, blijkt dat gasnetten op een relatief eenvoudige manier geschikt gemaakt kunnen worden voor de distributie van waterstof. Of het transport van waterstof via de bestaande gasnetwerken werkelijk toekomst heeft, was in dit onderzoek echter nog onduidelijk. Kiwa benoemt dat om dit mogelijk te maken de juiste (veiligheid)maatregelen en aanpassingen aan het waterstoftransport nodig zijn.

HyWay 27

Het kabinet heeft eerder een ambitieuze beleidsagenda gepresenteerd om deze ontwikkeling van duurzame waterstofketen tot stand te brengen. Vanwege de kosten is het belangrijk dat de bestaande aardgasnetwerken waar mogelijk worden hergebruikt voor het transport van waterstof. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat start daarom in samenwerking met Gasunie en TenneT het onderzoek HyWay27 om in kaart te brengen hoe en vooral onder welke voorwaarden het bestaande gasnetwerk in de toekomst gebruikt kan worden voor de CO2-neutrale waterstof. HyWay27 moet de benodigde informatie opleveren, zodat tijdig kan worden besloten over de realisatie van infrastructuur voor transport en opslag van waterstof.

In het onlangs gepubliceerde ontwerp investeringsplan voor het realiseren van een waterstofhoofdinfrastructuur komt netbeheerder Gasunie uit op 1,7 mrd euro inclusief het plaatsen van nieuwe compressie en exclusief eventuele overnamekosten.

Naast het onderzoek rondom het bestaande gasnetwerk wordt er ook onderzoek gedaan naar de vraag en het aanbod op de Noordwest-Europese waterstofmarkt. Gedurende het onderzoek worden verschillende belanghebbenden betrokken om de bevindingen te toetsen. Het eindrapport wordt naar verwachting eind 2020 gepresenteerd.