Afgelopen drie jaar kampte ons land met periodes van langdurige droogte en hoge temperaturen. De verwachting is dat deze periodes van extreme droogte in de toekomst vaker gaan voorkomen, waarbij de gevolgen in verschillende sectoren merkbaar zijn, zoals de landbouw, transport via schepen, drinkwaterproductie, energie en industrie. Nu gaan klimaatonderzoekers en ingenieurs ook de gevolgen van extreme droogte op het Nederlandse watersysteem onderzoeken.
Onderzoek naar impact droogte op Nederlands watersystemen
Centraal onderzoek naar impact van droogte op watersysteem
Door de klimaatverandering zullen we waarschijnlijk vaker periodes van extreme regenval en droogte krijgen. Hoewel er al inzicht is in wat de gevolgen zijn voor de verschillende sectoren, is het moeilijker de schade aan ecosystemen op land en in het water vast te leggen. Juist om volledig inzicht te hebben in de gevolgen van droogte gaan de onderzoekspartners de gevolgen van droogte analyseren voor zoetwatersystemen in het binnenland, de maritieme sector en zee- en kustsystemen. Met het programma Zoetwater moet duidelijk worden hoe het watermanagement aangepast kan worden om extreme droogte en hittegolven te weerstaan. Door de geringe lengte van de historische waarneming reeksen en de afwezigheid van extreme opeenvolging van droge jaren in klimaatprojecties, is het het Deltaprogramma in het verleden nog niet in staat geweest de effecten van extreme meerjaren droogtes te analyseren. Deze analyses worden in het project Zoetwater voor het eerst gedaan.
Miljoen grondwaterputten dreigen op te drogen
Dat de klimaatverandering over de hele wereld zijn sporen nalaat is algemeen bekend. Zo werd recent ook bekend dat grondwatervoorraden op veel plekken in de wereld onder druk staan omdat het grondwaterniveau daalt. Grondwaterputten zorgen voor het drinkwater van meer dan de helft van de wereldbevolking en voor uit veertig procent van het irrigatiewater voor landbouw. Amerikaanse onderzoekers hebben op basis van gegevens van 39 miljoen putten in veertig landen gekeken naar de kwetsbaarheid van grondwaterputten voor dalende grondwaterniveaus. De conclusie: 39 miljoen putten lopen het risico om droog te vallen. In veel gebieden daalt het grondwaterpeil vooral als gevolg van menselijke activiteiten en klimaatverandering. Ook in Nederland is dit een serieus probleem.
Nationaal waterbeleid om droogte aan te pakken
Hoewel droogte en hevige regenval ook in Nederland enorme invloed heeft op het watersysteem, was het Nederlandse watersysteem lange tijd erop gericht om neerslag zo snel mogelijk af te voeren. Het nationale waterbeleid in Nederland is de komende jaren gericht op klimaatverandering, milieuverontreiniging en ruimtedruk. Het is van belang dat een duurzame balans wordt gecreëerd tussen het watersysteem en het watergebruik, en dat het voorkomen van wateroverlast en watertekorten in evenwicht komt. Het omgaan met de klimaatveranderingen en het tegengaan van de nadelige effecten op de watervoorzieningen, vraagt om een integrale aanpak vanuit verschillende sectoren.
De rol van kunststof in klimaatadaptatie
In Nederland zijn verschillende partijen actief met klimaatadaptatie en maatregelen hierin, denk bijvoorbeeld aan het aanleggen van infiltratievoorzieningen en het planten van bomen. Met kunststoffen toepassingen, zoals kunststof leidingen, buffers en kolken, kan het regenwater worden opgeslagen, beheerd en bij een te groot aanbod worden geïnfiltreerd. Door water op te vangen met een kunststof infiltratieriool, worden afvalwater en hemelwater gescheiden en het hemelwater wordt gedoseerd geïnfiltreerd aan de bodem. Dit heeft een positieve invloed op de droogte- en regenwaterschade. Hiermee wordt wateroverlast door extreem weer beheersbaar. Een ruimtebesparende oplossing die steeds meer door gemeenten wordt toegepast.